تشنج، اختلالی عصبی است که می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله صرع، آسیب مغزی، عفونت و ... ایجاد شود. داروهای ضد تشنج، نقش مهمی در کنترل و پیشگیری از تشنج دارند. با این حال، انتخاب بهترین دارو برای هر فرد، نیازمند بررسی دقیق شرایط و مشورت با پزشک متخصص است. در ادامه به بررسی بهترین قرص ضد تشنج بزرگ بزرگسالان می پردازیم، لطفاً تا انتها با ما همراه باشید.
مجله سلامت پزشک شهر با ارائه مطالب، به شما در انتخاب بهترین راهکار برای سلامتی خود کمک می‌کند. اما فراموش نکنید که این اطلاعات صرفا جهت آگاهی است و جایگزین نظر پزشک معالج شما نیست. برای تشخیص و جراحی باید به پزشک مراجعه کنید.
داروهای ضد تشنج (ضد صرع) چیست؟
داروهای ضد تشنج که پیش‌تر به عنوان داروهای ضد صرع شناخته می‌شدند، گروهی از داروهای تجویزی هستند که برای درمان و پیشگیری از تشنج مورد استفاده قرار می‌گیرند. علاوه بر این، پزشکان ممکن است از این داروها برای درمان برخی بیماری‌های دیگر نیز بهره ببرند.
تشنج چیست؟
تشنج زمانی رخ می‌دهد که فعالیت الکتریکی غیرطبیعی و کنترل‌نشده‌ای در مغز ایجاد شود. این اختلال می‌تواند منجر به تحریک بیش از حد نواحی آسیب‌دیده مغز شده و علائم مختلفی را به دنبال داشته باشد، از جمله:
- احساسات غیرمعمول و غیرطبیعی
- از دست دادن هوشیاری
- افتادن ناگهانی
- حرکات عضلانی غیرارادی و کنترل نشده (تشنج)
اگرچه تشنج معمولاً با بیماری صرع مرتبط است، اما عوامل متعددی می‌توانند باعث بروز آن شوند. تشنج‌هایی که به دلیل شرایط زمینه‌ای ایجاد می‌شوند، به عنوان تشنج علامت‌دار شناخته می‌شوند.
کاربردهای داروهای ضد تشنج
داروهای ضد تشنج در ابتدا با هدف کنترل و کاهش حملات صرع طراحی شده‌اند، اما تحقیقات نشان داده است که این داروها به دلیل اثرات آرام‌بخش خود می‌توانند در درمان مشکلات دیگری نیز مؤثر باشند. از جمله کاربردهای دیگر این داروها می‌توان به کاهش دردهای ناشی از آسیب‌های عصبی، سوزش، بی‌حسی و تحریکات عصبی اشاره کرد. برخی از این داروها در درمان بیماری‌هایی مانند نوروپاتی دیابتی، دردهای مزمن عصبی و حتی برخی از اختلالات روانپزشکی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند.
انواع داروهای ضد تشنج
پزشکان می‌توانند بر اساس نوع و شدت تشنج، داروهای ضد تشنج مختلفی را تجویز کنند. برخی از مهم‌ترین این داروها عبارتند از:
- بریواراستام (Briviact®)
- کانابیدیول (Epidiolex®)
- کاربامازپین (Epitol®، Tegretol®)
- سنوبامات (Xcopri®)
- کلوبازام (Onfi®)
- کلونازپام (Ceberclon®، Klonopin®)
- اسلیکاربازپین (Aptiom®)
- اتوسوکسیماید (Zarontin®)
- فلبامات (Felbatol®)
- فسفنی‌توئین (Cerebyx®)
- گاباپنتین (Horizant®، Gralise®، Neurontin®)
- لاکوزامید (Vimpat®)
- لوتیراستام (Keppra®، Roweepra®)
- اکسکاربازپین (Trileptal®)
- پرامپانل (Fycompa®)
- فنوباربیتال (Solfoton®، Luminal®)
- فنی‌توئین (Dilantin®، Phenytek®)
- پرگابالین (Lyrica®)
- پریمیدون (Mysoline®)
- روفینامید (Banzel®)
- استیریپنتول (Diacomit®)
- تیاگابین (Gabitril®)
- توپیرامات (Topamax®، Topiragen®)
- والپروات سدیم، دیوالپروکس سدیم، والپروئیک اسید (Depacon®، Depakote®، Depakene®، Stavzor®)
- ویگاباترین (Sabril®)
- زونیسامید (Zonegran®)
انتخاب داروی مناسب باید تحت نظر پزشک انجام شود، زیرا هر دارو بسته به شرایط بیمار، نوع تشنج و تداخلات دارویی ممکن است تأثیر متفاوتی داشته باشد.
موارد استفاده از داروهای ضد تشنج
- درمان صرع و تشنج: پزشکان داروهای ضد تشنج را برای درمان صرع و تشنج‌های علامت‌دار تجویز می‌کنند. این داروها همچنین برای پیشگیری یا کنترل تشنج‌هایی که در حین یا پس از جراحی مغز رخ می‌دهند، استفاده می‌شوند.
- درمان بیماری‌های غیرمرتبط با تشنج: برخی داروهای ضد تشنج، علاوه بر درمان صرع، برای سایر بیماری‌ها نیز تجویز می‌شوند. برخی از این کاربردها تأییدیه سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) را دارند، اما برخی دیگر به‌عنوان استفاده خارج از برچسب دارو شناخته می‌شوند.
کاربردهای دیگر داروهای ضد تشنج:
- اضطراب
- سردردهای میگرنی
- اختلال دوقطبی
- دردهای عصبی
- فیبرومیالژیا (نوعی اختلال درد مزمن)
- سندرم پای بی‌قرار
- بیماری پارکینسون
- کاهش وزن: برخی پزشکان زونیسامید یا توپیرامات را برای کمک به کاهش وزن تجویز می‌کنند.
هرچند داروهای ضد تشنج در درمان طیف وسیعی از بیماری‌ها مؤثر هستند، اما باید تحت نظر پزشک مصرف شوند تا از عوارض جانبی و تداخلات دارویی جلوگیری شود.
داروهای ضد تشنج چگونه اثر می‌کنند؟
به طور کلی، داروهای ضد تشنج با تنظیم فعالیت الکتریکی غیرطبیعی در مغز، از بروز تشنج جلوگیری می‌کنند. این داروها دارای انواع گوناگونی هستند و هر یک از آن‌ها با مکانیسم خاصی این فرایند را کنترل می‌کنند.
مغز انسان از میلیاردها سلول عصبی به نام نورون تشکیل شده است که از طریق ارسال و دریافت سیگنال‌های الکتریکی و شیمیایی با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند. نورون‌ها در هر لحظه ممکن است در یکی از سه حالت استراحت، تحریک‌کنندگی (فعال‌سازی سایر نورون‌ها) یا مهارکنندگی (مسدودسازی فعالیت نورون‌های دیگر) قرار داشته باشند.
تشنج زمانی رخ می‌دهد که به دلیل یک اختلال، نورون‌ها به طور غیرقابل کنترل سیگنال‌های الکتریکی تولید کنند. این وضعیت مانند یک واکنش زنجیره‌ای باعث تحریک سایر نورون‌ها شده و منجر به ایجاد تخلیه‌های الکتریکی غیرطبیعی در مغز میشود.
داروهای ضد تشنج از طریق چندین مکانیسم، از بروز این پدیده جلوگیری می‌کنند که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تنظیم جریان الکتریکی در نورون‌ها از طریق تأثیر بر کانال‌های یونی (مانند سدیم، پتاسیم، کلسیم و کلرید).
- اصلاح انتقال پیام‌های عصبی با اثرگذاری بر انتقال‌دهنده‌های شیمیایی مغز، به‌ویژه گاما آمینوبوتیریک اسید (GABA) که خاصیت مهارکنندگی دارد.
با این حال، هنوز برخی از مکانیسم‌های دقیق عملکرد برخی داروهای ضد تشنج به‌طور کامل مشخص نشده و تحقیقات در این زمینه ادامه دارد.
عوامل مؤثر در انتخاب قرص ضد تشنج بزرگ بزرگسالان
- نوع تشنج: نوع تشنج، مهم‌ترین عامل در انتخاب دارو است.
- شرایط بیمار: سن، جنسیت، بیماری‌های زمینه‌ای و سایر داروهای مصرفی بیمار، در انتخاب دارو مؤثر هستند.
- عوارض جانبی: عوارض جانبی احتمالی هر دارو، باید در نظر گرفته شود.
- تداخلات دارویی: تداخلات دارویی احتمالی، باید بررسی شود.
نکات مهم
- مصرف داروهای ضد تشنج، باید تحت نظر بهترین دکتر درمان تشنج در شیراز باشد.
- هیچگاه مصرف دارو را بدون مشورت با پزشک قطع نکنید.
- در صورت بروز هرگونه عارضه جانبی، فوراً به بهترین فوق تخصص صرع و تشنج در شیراز اطلاع دهید.
- آزمایش‌های دوره‌ای، برای بررسی سطح دارو در خون و عملکرد کبد و کلیه، ضروری است.
جمع بندی قرص ضد تشنج بزرگسالان
انتخاب مناسب‌ترین قرص ضد تشنج بزرگسالان نیازمند بررسی دقیق و مشورت با پزشک متخصص است. با توجه به گستردگی انواع داروهای ضد تشنج، می‌توان گزینه‌ای را انتخاب کرد که بهترین اثربخشی را داشته و کمترین عوارض جانبی را برای هر فرد به همراه داشته باشد. تصمیم‌گیری در مورد نوع دارو، دوز مصرفی و مدت درمان باید بر اساس شرایط فردی بیمار، نوع تشنج و پاسخ بدن به درمان انجام شود.
