پزشک شهر - هپاتیت به معنی التهاب کبد است و میتواند به صورت حاد و ناگهانی یا مزمن و در طولانی مدت اتفاق بیفتد. کبد در سگ و گربهها عملکردهای مختلف و حیاتی را انجام میدهد. این عملکردها شامل حضور در فرآیندهای گوارشی، ترشح صفرا، متابولیسم، تولید فاکتورهای انعقادی خون، سمزدایی و ... میشود؛ بنابراین، حفظ سلامت کبد در سگ و گربهها، برای تضمین سلامت عمومی آنها اساسی است.
کبد دارای توانایی بازسازی بالا است و معمولاً تا زمانی که به شدت آسیب ندیده باشد، علائم بالینی خاصی از بیماریهای کبدی مشاهده نمیشود. آگاهی از علائم، علل و درمان هپاتیت در سگ ها برای حفظ سلامت حیوان خانگی شما ضروری است. در ادامه با این بیماری بیشتر آشنا می شویم، لطفاً تا انتها با ما همراه باشید.
مجله سلامت پزشک شهر با ارائه مطالب، به شما در انتخاب بهترین راهکار برای سلامتی خود کمک میکند. اما فراموش نکنید که این اطلاعات صرفا جهت آگاهی است و جایگزین نظر پزشک معالج شما نیست. برای تشخیص و جراحی باید به پزشک مراجعه کنید.
علائم هپاتیت در سگ ها
علائم بالینی هپاتیت در سگ ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- بیاشتهایی
- استفراغ
- زردی در پوست (icterus)
- اسهال
- افزایش حجم و تورم کبد
- بیحالی و ضعف عمومی
- کاهش وزن بدن
- افزایش دما و تب
- اختلال در لخته شدن خون و خونریزیهای ناگهانی
- درد در ناحیه شکم
- آسیت یا تجمع مایع در شکم
هر یک از این علائم میتواند به صورت تنها یا به همراه یکدیگر ظاهر شود، ولی ممکن است نیز برخی از این علائم به صورت خفیف یا در دورههای مختلفی ظاهر شوند. در صورت مشاهده هر یک از این علائم در حیوان خانگی، مشاوره و درمان توسط دامپزشک اساسی است.
انواع هپاتیت در سگها
هپاتیت در سگها به دو دسته تقسیم میشود:
هپاتیت ویروسی سگ
هپاتیت ویروسی سگ یک بیماری حاد و مسری در سگان است که توسط ویروس آدنوویروس سگ ایجاد میشود. این ویروس میتواند سلولهای کبد، ریه، کلیه، طحال، پوشش عروق خونی و حتی برخی از اندامهای دیگر حیوان خانگی را تحت تأثیر قرار دهد. علائم هپاتیت ویروسی سگ متنوع است و از تب خفیف تا مرگ متفاوت میتواند باشد.
هپاتیت مزمن سگ
هپاتیت مزمن در واقع یک وضعیت است که همراه با هپاتیت ویروسی سگ رخ میدهد؛ به این معنی که در برخی از مواقع، کبد ممکن است التهاب بگیرد و نکروز (مرگ سلولی) اتفاق بیافتد. برخی از نژادهای سگ به خصوص به این بیماری حساس هستند. این نژادها شامل اسکای تریر، بیگل، مالتیز، دوبرمن پینچر، پودل استاندارد، لابرادور رتریور و شیواوا میشوند.
علل هپاتیت در سگ ها
بیماری هپاتیت سگ یک بیماری ویروسی است که ناشی از ویروس هپاتیت سگ (Canine Hepatitis Virus) ایجاد میشود. این ویروس از طریق ادرار، مدفوع، خون، بزاق و دیگر مایعات بدنی سگها به سگهای دیگر منتقل میشود.
فاکتورهایی که میتوانند به ابتلا به این بیماری منجر شوند عبارتند از:
- تماس با ادرار، مدفوع، خون و بزاق سگهای مبتلا
- تماس با اشیای آلوده به ویروس هپاتیت سگ، از جمله ظروف غذایی سگ، محیط توالت و غیره
- تماس با سگهایی که به تازگی واکسینه نشدهاند یا واکسیناسیون آنها کامل نیست
- تماس با سگهای بیمار در محیطهایی که بهداشت نقصانی دارند، از جمله کلیساها، آسایشگاهها و مراکز نگهداری حیوانات
تشخیص هپاتیت در سگ ها
تشخیص هپاتیت در سگ ها با معاینه فیزیکی کامل و بررسی سابقه پزشکی حیوان آغاز می شود. دامپزشک ممکن است آزمایشات خون و ادرار را برای ارزیابی عملکرد کبد، جستجوی عفونت و بررسی سایر مشکلات سلامتی تجویز کند. آزمایشات تصویربرداری مانند سونوگرافی یا رادیوگرافی نیز ممکن است برای بررسی کبد و سایر اندام های شکمی انجام شود.
درمان و پیشگیری از هپاتیت سگ
درمان بیماری هپاتیت سگ باید توسط یک دامپزشک انجام شود و به شدتی بیماری و وضعیت سلامتی سگ بستگی دارد. اگر سگ دچار عفونت شدید با ویروس هپاتیت سگ باشد، درمان ممکن است شامل همهگیری و مداوای اعضای داخلی باشد و ممکن است سگ باید بستری شود تا بهبود یابد.
درمان:
رویکرد درمانی هپاتیت سگ، به طور کامل به علت و شدت بیماری بستگی دارد. در موارد خفیف، ممکن است تنها مراقبت های حمایتی مانند استراحت کافی، جبران مایعات و ارائه رژیم غذایی مناسب، برای بهبودی حیوان کافی باشد. در موارد حادتر، تجویز داروهای ضد التهاب کبد برای بیمار ضروری خواهد بود. در برخی از شرایط بحرانی، بستری شدن در بیمارستان و تجویز داروهای داخل وریدی، امری اجتناب ناپذیر است.
اقدامات پیشگیرانه:
- واکسیناسیون: مهمترین اقدام پیشگیرانه، واکسیناسیون منظم سگ در برابر هپاتیت است. واکسن هپاتیت به طور معمول در برنامه واکسیناسیون توله سگ ها گنجانده شده و باید به صورت سالیانه تکرار شود.
- رعایت بهداشت: شستشوی کامل دست ها بعد از تماس با سگ، به خصوص پس از دست زدن به مدفوع یا ادرار حیوان، ضروری است. سطوحی که سگ با آنها در تماس بوده است را به طور مرتب با مواد ضدعفونی کننده مناسب، تمیز کنید.
- جلوگیری از تماس با سگ های بیمار: از تماس سگ خود با سگ های بیمار و یا سگ هایی که وضعیت واکسیناسیون آنها نامشخص است، خودداری کنید.
- حفظ بهداشت محیط: محل زندگی سگ خود را تمیز و عاری از هرگونه آلودگی نگه دارید. مدفوع و ادرار حیوان را به طور مرتب جمع آوری کرده و ظروف غذا و آب او را به طور روزانه بشویید.
آیا سایر حیوانات و انسان نیز در خطر هستند؟
بله سایر اعضای خانوادهٔ سگسانان مثل روباه ممکن است به این عفونت دچار شوند، اما باید توجه داشت که این ویروس برای انسان بیخطر است. حیواناتی مانند کایوتها، خرسها و سیاهگوشها هم ممکن است به این بیماری مبتلا شوند. همچنین، سایر گوشتخواران نیز ممکن است به این بیماری مبتلا شوند، اما ممکن است علائمی از خود نشان ندهند.
چه چیز منجر به بیماری هپاتیت حاد در سگ ها می گردد؟
بیماری هپاتیت حاد در سگها معمولاً از طریق موارد زیر منتقل میشود:
- خوردن آب بینی یا آب دهان، مدفوع و ادرار سگهای مبتلا به هپاتیت.
- ارتباط مستقیم با مایعات بدنی سگهای مبتلا مانند ادرار، مدفوع، بزاق و خون.
- عدم رعایت بهداشت در محیطهای نگهداری حیوانات که باعث انتقال ویروس میشود.
بیماری هپاتیت حاد میتواند بهبود یابد، اما هپاتیت مزمن درمان قابلی ندارد. سگهای مبتلا به هپاتیت مزمن باید به صورت منظم تحت نظر دامپزشک قرار گیرند تا علائم بالینی آنها کاهش یابد و کیفیت زندگی آنها بهبود یابد.
پیامد های درمان نشدن بیماری هپاتیت سگ
این بیماری در صورت عدم تشخیص و درمان مناسب، میتواند به پیامدهای جدی و حتی مرگباری منجر شود. برخی از این پیامدها عبارتند از:
- آسیب دائمی به کبد: اگر این بیماری درمان نشود، ممکن است باعث آسیب دائمی به کبد سگ شود که ممکن است منجر به نارسایی کبدی گردد.
- اختلال در کارکرد کلیه: هپاتیت سگ میتواند باعث ایجاد اختلال در کارکرد کلیه شود که در صورت عدم درمان، ممکن است به نارسایی کلیه منجر شود.
- افزایش خطر ابتلا به بیماریهای دیگر: این بیماری میتواند خطر ابتلا به بیماریهای دیگر نیز افزایش دهد، از جمله عفونتهای باکتریایی و ویروسی.
- مرگ: در موارد شدید، اگر هپاتیت سگ به مرحله پیشرفتهای برسد و درمان مناسب انجام نشود، ممکن است به مرگ سگ منجر شود.
بنابراین، در صورت مشاهده هرگونه علامتی از این بیماری در سگ، بهتر است به سرعت به یک دامپزشک مراجعه کرده و درمان مناسبی را شروع کنید تا از این پیامدهای جدی جلوگیری شود.
جمع بندی
هپاتیت، التهاب کبد، مشکلی شایع در سگ ها است که می تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد. این بیماری می تواند حاد یا مزمن باشد و در صورت عدم درمان مناسب، عواقب جدی به دنبال داشته باشد. برای پیشگیری از هپاتیت در سگ ها، واکسیناسیون، کنترل سموم، معاینات منظم و رژیم غذایی سالم ضروری است.
بیشتر بخوانید: بیماری لایم در سگ های خانگی و انواع روش های درمان
منبع: vcahospitals.com