پزشک شهر - بیماری میگرن یکی از مشکلاتی است که زندگی افراد را با اختلال روبرو میکند. علت دقیق آن هنوز مشخص نیست، اما علائم آن با سردردهای معمولی متفاوت است. افرادی که با سردردهای شدیدی همراه با تهوع و گزگز در انگشتان روبرو میشوند، باید به پزشک مراجعه کنند. در حالی که داروها نقش مهمی در درمان میگرن دارند، روشهای خانگی متعددی نیز برای تسکین درد و پیشگیری از حملات وجود دارد. این روشها نه تنها مقرون به صرفه و در دسترس هستند، بلکه میتوانند عوارض جانبی داروها را نیز به حداقل برسانند. در ادامه با درمان خانگی میگرن بیشتر آشنا می شویم، لطفاً تا انتها با ما همراه باشید.
مجله سلامت پزشک شهر با ارائه مطالب، به شما در انتخاب بهترین راهکار برای سلامتی خود کمک میکند. اما فراموش نکنید که این اطلاعات صرفا جهت آگاهی است و جایگزین نظر پزشک معالج شما نیست. برای تشخیص و جراحی باید به پزشک مراجعه کنید.
تفاوت سردردهای میگرنی با سردردهای تنشی معمول چیست؟
سردردهای میگرنی و سردردهای تنشی دو نوع سردرد شایع هستند که از نظر علائم، علت ایجاد، واحد توجه متفاوتی دارند. در سردردهای میگرنی، درد معمولاً ضربان دار و عمیق است و معمولاً در یک طرف سر احساس میشود، همچنین ممکن است با تهوع، استفراغ، ناراحتی معده و گاهی حساسیت به نور و صداهای بلند همراه باشد. در مقابل، درد سردردهای تنشی معمولاً به صورت فشار یا فروپاشی در سر و گردن احساس میشود. این سردردها معمولاً خفیفتر از سردردهای میگرنی هستند و معمولاً با ناراحتی کمتری از علائم همراه هستند.
انواع میگرن
۱۱ نوع مختلف میگرن و علایم آنها را میتوان به شرح زیر خلاصه کرد:
- میگرن متداول یا بدون اورا: بدون حساسیت یا نشانهای قبلی از سردرد رخ میدهد.
- میگرن کلاسیک یا با اورا: قبل از شروع سردرد، نشانههایی مانند دیدن نورهای سفید یا شنیدن صداهای مبهم احساس میشود.
- میگرن پیچیده: با همزمانی با سردرد میگرنی، سردرد دیگری نیز بروز میکند.
- میگرن مزمن: سردردهای بیش از ۱۵ روز در ماه و بیش از ۳ ماه طول میکشد.
- میگرن چشمی: همراه با سردرد، علائمی مانند تاری دید یا کاهش دید قابل مشاهده است.
- میگرن شکمی: در کودکان شایع است و با مشکلات گوارشی همراه است.
- میگرن حاد: سردردهای طولانیمدت تا دو هفته.
- میگرن قاعدگی: در دورههای قاعدگی یا قبل از آن بروز میکند.
- میگرن بازیلر: با علائمی مانند ضعف، لکنت، و وزوز گوش همراه است.
- میگرن وستیبولار: با سرگیجه، عدم تعادل، و مشکلات شنوایی و بینایی همراه است.
- میگرن عصبی: موجب بروز سردردهای ضرباندار میشود.
هر یک از این انواع میگرن دارای ویژگیها و علائم مخصوص به خود هستند که تشخیص و درمان مناسب آنها نیازمند مشاوره پزشکی است.
عواملی که باعث بروز میگرن میشوند
۱۵ عامل ممکن که باعث بروز میگرن میشوند عبارتند از:
- سابقه خانوادگی: وجود میگرن در اعضای خانواده.
- تغییرات الگوی خواب: کمخوابی طولانی مدت یا تغییرات در زمان خواب.
- مصرف ادویههای غذایی زیاد: برخی از ادویهها ممکن است باعث بروز میگرن شوند.
- تغییرات دما: تغییرات ناگهانی در دما، مانند گرما یا سرما.
- گرسنگی طولانی مدت: نبود غذا و گرسنگی طولانی مدت میتواند میگرن را فعال کند.
- نور زیاد: افراد حساس به نورهای شدید ممکن است باعث بروز میگرن شوند.
- کمبود آب بدن: کمبود آب میتواند باعث ایجاد میگرن شود.
- تغییرات هورمونی: مانند بارداری، یائسگی، یا دوران قاعدگی در خانمها.
- صداهای بلند: صداهای بلند و ناگهانی میتوانند عوارض میگرنی را تحریک کنند.
- عوارض داروها: برخی داروها ممکن است باعث بروز میگرن شوند.
- مصرف الکل، سیگار، و کافئین: مصرف این مواد ممکن است عوارض میگرنی را تشدید کند.
- غذاهای مانده و چرب: مصرف غذاهای چرب و پرپروتئین یا مانده ممکن است علائم میگرنی را افزایش دهد.
- مصرف پنیر: برخی از افراد حساسیت به مصرف پنیر دارند که میتواند میگرن را فعال کند.
- بوهای تند و خاص: مواد شیمیایی یا بوهای قوی ممکن است باعث بروز میگرن شوند.
- استرس: استرس و فشار ذهنی ممکن است باعث بروز یا تشدید علائم میگرن شود.
درمان خانگی میگرن
در ادامه به برخی از موثرترین درمانهای خانگی میگرن اشاره میکنیم:
روش طب فشاری
روش طب فشاری یکی از روشهای ساده و مؤثر در درمان برخی از بیماریها، از جمله میگرن است. در این روش، نقاط خاصی از بدن تحریک میشوند که منجر به انقباض بافتها و تسکین درد میشود.
برای انجام این روش، معمولاً ناحیه بین انگشت شست دست چپ و انگشت اشاره آن فشار میبیند و سپس با دست راست، فشار به صورت دورانی در ناحیه مورد نظر وارد میشود. این عمل میتواند به بهبود علائم میگرن کمک کند و به عنوان یکی از روشهای درمان سردرد میگرنی در منزل مورد استفاده قرار بگیرد.
مطالعات تحقیقاتی نشان داده است که تحریک ناحیه پی سی 6 در منطقه بالاتر از ساعد و در ناحیه داخلی دست میتواند به بهبود حالت تهوع ناشی از میگرن کمک کند. این مطالعات نشان میدهند که طب فشاری میتواند به عنوان یک روش مکمل در درمان میگرن مورد استفاده قرار گیرد.
از مصرف برخی غذاها خودداری کنید
رژیم غذایی نقشی حیاتی در پیشگیری از حملات میگرن ایفا میکند. شناسایی و اجتناب از غذاهایی که محرک میگرن شما هستند، میتواند به کاهش قابل توجه تعداد و شدت حملات کمک کند.
غذاهای محرک میگرن:
- غذاهای حاوی نیترات: هاتداگ، گوشتهای فرآوریشده، بیکن، سوسیس
- شکلات: به خصوص انواع تیره
- پنیرهای کهنه: حاوی تیرامین، مانند آبی، فتا، چدار، پارمزان، سوئیس
- الکل: به خصوص شراب قرمز
- غذاهای حاوی MSG: مونوسدیم گلوتامات، نوعی طعمدهنده
- غذاهای بسیار سرد: بستنی، نوشیدنیهای یخی
- غذاهای فرآوریشده: غذاهای آماده، فستفود
- غذاهای ترشی: ترشیجات، زیتون
- لوبیا: انواع مختلف لوبیا
- میوههای خشک: کشمش، خرما
- محصولات لبنی کشتشده: دوغ، خامه ترش، ماست
نقش کافئین:
- کافئین کم: میتواند در برخی افراد درد میگرن را کاهش دهد.
- کافئین زیاد: میتواند باعث حمله میگرن یا سردرد شدید ترک کافئین شود.
روغن اسطوخودوس را بمالید
اسانس اسطوخودوس ممکن است به عنوان یک روش درمانی مکمل برای کاهش درد میگرن مفید باشد. این روغن به دو صورت مستقیم یا رقیق شده با روغن حامل قابل استفاده است و به مقدار کم روی شقیقه ها مالیده می شود. مطالعه کنترل شده تصادفی در سال ۲۰۱۶: این مطالعه نشان داد که مصرف سه ماهه اسطوخودوس به عنوان درمان پیشگیری کننده (قبل از شروع حمله میگرن) می تواند در کاهش تعداد و شدت حملات میگرن موثر باشد.
روش مدیریت استرس
مدیریت استرس از اصلیترین عواملی است که میتواند در کاهش و کنترل سردردهای میگرن، به ویژه نوع عصبی آن، تأثیرگذار باشد. کنترل استرس و اعمال مدیریت صحیح بر آن میتواند به بهبود وضعیت سلامت روحی و جسمی کمک کرده و در نتیجه به بهبود علائم میگرن کمک نماید. برای مدیریت استرس، روشهای مختلفی وجود دارد که میتوان آنها را امتحان کرد.
این شامل تمرینات تنفسی و آرامشی مانند مدیتیشن و یوگا، فعالیتهای ورزشی منظم، مدیریت زمان، مراقبت از خود و سلامتی، و حمایت از خود و اطرافیان میشود. با انتخاب و استفاده از روشهای مناسب برای خود، میتوانید استرس را کاهش داده و بهبود زندگی خود را تجربه کنید.
ورزش یوگا
انجام ورزش یوگا میتواند یک راهکار مؤثر برای درمان و کنترل بسیاری از بیماریها و مشکلات جسمی و ذهنی باشد. این نوع ورزش شامل حرکات کششی، تمرکز بر تنفس و آرامش و تمرینات ذهنی میشود. انجام حرکات یوگا باعث کشش و تسلیح شدن عضلات میشود و به اصلاح قرار گرفتن درستی بدن کمک میکند.
همچنین، تمرینات تنفسی و آرامشی در یوگا میتواند به کاهش استرس و تسکین دردهای مختلف از جمله سردردهای میگرنی کمک کند. از این رو، انجام ورزش یوگا میتواند به افراد کمک کند تا با روشهای طبیعی و غیر دارویی، به بهبود و مدیریت بهتر مشکلات جسمی و ذهنیشان بپردازند، از جمله کاهش شدت و تعداد حملات میگرن.
ویتامینهای گروه B
استفاده از ویتامینهای گروه B میتواند به کاهش شدت و تعداد حملات میگرن کمک کند. این ویتامینها از جمله ویتامین B2 (ریبوفلاوین)، ویتامین B6 و ویتامین B12 شامل میشوند که در طیف گستردهای از فعالیتهای متابولیک شرکت دارند. برخی تحقیقات نشان دادهاند که مصرف ویتامینهای گروه B میتواند به تنظیم فعالیت سیستم عصبی مرکزی کمک کند و عوارضی که به عنوان عامل ایجاد میگرن مطرح میشوند را کاهش دهد. همچنین، این ویتامینها میتوانند بهبود عملکرد سلولهای عصبی و کاهش عوارض ناشی از استرس و اضطراب را فراهم آورند. مصرف ویتامینهای گروه B بهطور کلی برای سلامتی سیستم عصبی و کاهش احتمال بروز میگرن مفید است.
نوشیدن آب
نوشیدن آب به میزان کافی میتواند در پیشگیری از بروز بیماریهای مختلف، از جمله میگرن، بسیار مؤثر باشد. بدن برای حفظ عملکرد بهینه خود به مقدار کافی آب نیاز دارد و کمبود آب میتواند عوارضی مانند دستخوشی به میگرن را تشدید کند. از طریق نوشیدن آب به میزان کافی، میتوانید از خشکی و افزایش ترشح سایر مواد ناخواسته در بدن جلوگیری کنید که این مواد میتوانند عوارض مثل سردردهای میگرن را تشدید کنند.
نوشیدن آب به عنوان یک درمان سردرد میگرنی در منزل میتواند بسیار مؤثر باشد، زیرا در بسیاری از موارد، دلیل اصلی بروز سردرد میگرن میتواند کمبود آب در بدن باشد. بنابراین، با برطرف کردن این کمبود و مطمئن شدن از آبیاری به میزان کافی بدن، میتوانید از بروز حملات میگرنی جلوگیری کنید یا شدت آنها را کاهش دهید.
استفاده از کمپرس سرد و گرم
استفاده از کمپرس سرد و گرم برای درمان سردردهای میگرن میتواند یک روش مؤثر باشد. کمپرس سرد میتواند با اعمال سرما به ناحیه مورد درد، عروق را تنگتر کرده و التهاب را کاهش دهد، که در نتیجه میتواند به کاهش سردردهای میگرنی کمک کند.
از طرف دیگر، کمپرس گرم با افزایش جریان خون به ناحیه مورد درد کمک میکند و میتواند باعث کاهش فشار و تسکین عضلات دردناک شود. این عملکرد میتواند به نرم شدن و آرامش بخشیدن به عضلات کمک کرده و در نتیجه سردردهای میگرن را کاهش دهد. برخی افراد ممکن است ترجیح دهند فقط از کمپرس سرد یا گرم استفاده کنند، اما استفاده از هر دو کمپرس به صورت ترکیبی نیز میتواند بهبود میگرن را تسریع کند.
ماساژ
ماساژ یکی از روشهای مؤثر در درمان سردرد میگرنی در منزل است که بسیاری از افراد در هنگام احساس درد از آن بهره میبرند. این روش با ماساژ دادن به نواحی مختلف از جمله گردن و ماهیچههای شانه، به بهبود و درمان بیماری میگرن کمک میکند. انجام ماساژ میتواند باعث کاهش استرس شود که این موضوع خود به بهبود بیماری کمک میکند. استفاده از دستگاههای دستی ماساژ در منزل میتواند برای شما راحت باشد و همچنین میتوانید از افرادی که در این زمینه مهارت و تجربه دارند، کمک بگیرید.
گیاهان دارویی برای درمان خانگی میگرن
گل مینا
میتوانید از گیاه گل مینا بهعنوان یک مسکن مؤثر برای درمان خانگی میگرن استفاده کنید، بدون اینکه به همراه آن عوارض جانبی ناخواسته دیگری را تجربه کنید. ترکیبات این گیاه بر روی پایانههای عصبی تأثیر میگذارند و میتوانند در کاهش سردردهای میگرنی مؤثر باشند. برای بهبود وضعیت، مصرف دمنوش گل مینا را به مدت چهار تا شش هفته به روز متوالی توصیه میکنیم. اما زنان باردار باید از مصرف این گیاه خودداری کنند، زیرا مصرف آن ممکن است باعث انقباضات رحمی شود.
فلفل قرمز
فلفل قرمز با ترکیب فعالی به نام کپسایسین، میتواند برای تسکین سردردهای میگرنی بسیار مؤثر باشد. مصرف فلفل هندی یا قرمز میتواند به آرامش بخشیده و سردردها را کاهش دهد. برای استفاده از آن، میتوانید فلفل را به صورت گرم و شیرین به همراه عسل در آب جوش بریزید و مصرف کنید. شروع با مقدار کم و افزایش میزان مصرف به تدریج میتواند موجب تسکین دردهای شما شود.
زنجبیل
زنجبیل نهتنها برای خوشمزه کردن غذا مورد استفاده قرار میگیرد، بلکه میتواند بهعنوان یک داروی طبیعی برای کنترل و بهبود سردردهای میگرنی مفید باشد. استفاده از زنجبیل بهعنوان جایگزینی طبیعی برای ضددردهای شیمیایی میتواند به شما کمک کند تا با این بیماری مقابله کنید. میتوانید از زنجبیل تازه یا پودر آن استفاده کنید و آن را به صورت دمکرده یا در غذاهای خود استفاده نمایید.
غذاهای مفید برای میگرن
برای درمان خانگی میگرن و کاهش اثرات آن، رژیم غذایی مناسبی انتخاب کنید. مصرف آب به میزان کافی میتواند از ایجاد سردردهای میگرنی جلوگیری کند. همچنین، مواد غذایی حاوی منیزیم، مانند بادام و اسفناج، میتوانند به کاهش شدت سردردها کمک کنند. مصرف ویتامین B2 (ریبوفلاوین) که در غذاهایی مانند کلم و گوجهفرنگی وجود دارد، نیز میتواند تعداد و شدت حملات میگرن را کاهش دهد. با این حال، مصرف کافئین باید با اندازهگیری دقیق و مدیریت صحیح انجام شود، زیرا ممکن است در برخی افراد عامل ایجاد سردرد شود. همچنین، پرهیز از مواد غذایی محرک میگرن، مانند شکلات و پنیر، میتواند مفید باشد. در نهایت، مصرف غذاهایی با سرشاری از آنتی اکسیدانها، مانند میوهها، سبزیجات و گیاهان دارویی، میتواند به بهبود وضعیت میگرن کمک کند.
بهترین درمان میگرن چیست؟
بهترین درمان برای میگرن بستگی به شدت و نوع آن دارد و نمیتوان به طور کلی یک راه حل مشخص را به عنوان بهترین درمان تعیین کرد. درمانهای مختلف از جمله داروها، تغییرات در رژیم غذایی، ماساژ، ورزش، تمرینهای تنفسی، استفاده از روشهای طب سنتی مانند گیاهان دارویی و روغنها، و همچنین مدیریت استرس میتواند به کاهش سردردهای میگرن کمک کند. اما لازم به ذکر است که هر یک از این روشها ممکن است به میزان متفاوتی در کاهش سردرد مؤثر باشند و تأثیر آنها برای هر فرد متفاوت است.
بهترین راه برای هر فردی، شناختن علائم و عوامل تحریک کننده میگرن، پیشگیری از آنها و مدیریت استرس است. از آنجا که میگرن ممکن است بر فعالیتهای روزانه تأثیرگذار باشد، مهم است که به موقع تشخیص داده شود و روی راههای پیشگیری و درمان متمرکز شود. همچنین، مشاوره با پزشک و دریافت راهنماییهایی برای مدیریت و درمان مناسب بسیار حیاتی است. از آنجا که بیماران مبتلا به میگرن در معرض خطر بالایی برای بروز سکته مغزی هستند، پیگیری دقیق و درمان مناسب آنها از اهمیت بسزایی برخوردار است.
در کل، شناخت علائم و عوامل تحریک کننده، پیشگیری از آنها، مدیریت استرس، و انتخاب روشهای درمانی مناسب به تنهایی یا به صورت ترکیبی میتواند بهترین راه برای کنترل و کاهش اثرات میگرن باشد.
درمان سردرد با نمک امکان پذیر است؟
درسته که برخی افراد از نمک برای درمان سردرد، به خصوص میگرن، استفاده میکنن، اما شواهد علمی کافی برای تأیید این موضوع وجود نداره.
با این حال، چند راه وجود داره که نمک ممکنه به تسکین سردرد کمک کنه:
- کمبود آب بدن: کمبود آب بدن میتونه باعث سردرد بشه. نمک به جذب آب توسط بدن کمک میکنه، بنابراین نوشیدن محلول آب نمک (الکترولیت) ممکنه به رفع کمبود آب بدن و کاهش سردرد کمک کنه.
- انقباض عضلات: برخی افراد معتقدند که قرار دادن کمپرس سرد حاوی نمک روی پیشانی یا پشت گردن میتونه به شل شدن عضلات و کاهش درد کمک کنه.
- درد میگرنی: برخی تحقیقات نشان داده که مصرف نمک در ابتدای شروع حمله میگرن میتونه به تسریع روند تسکین درد با دارو کمک کنه.
درمان میگرن با طب سنتی چگونه است؟
طب سنتی دیدگاه منحصر به فردی در مورد میگرن و درمان آن دارد. در این دیدگاه، میگرن به دلیل عدم تعادل در اخلاط چهارگانه بدن (گرمی، سردی، خشکی و تری) یا انسداد در مجاری سر ایجاد میشود. بر اساس این نظریه، درمان میگرن در طب سنتی بر اصلاح مزاج و پاکسازی مجاری تمرکز دارد. روشهای مختلفی برای این کار وجود دارد، از جمله:
- حجامت: حجامت نوعی طب سوزنی است که در آن از تیغ برای ایجاد برشهای کوچک در پوست استفاده میشود. اعتقاد بر این است که حجامت به گردش خون کمک میکند و سموم را از بدن خارج میکند.
- زالودرمانی: در زالودرانی، زالوها روی پوست قرار داده میشوند تا خون را تخلیه کنند. اعتقاد بر این است که این کار به کاهش التهاب و بهبود گردش خون کمک میکند.
- مصرف گیاهان دارویی: گیاهان دارویی مختلفی مانند زنجبیل، گل محمدی، بادرنجبویه و نعناع فلفلی گفته میشود که در کاهش علائم میگرن موثر هستند.
- تغییر رژیم غذایی: طب سنتی توصیه میکند که افراد مبتلا به میگرن از غذاهای گرم و مرطوب مانند سوپ، خورش و میوهها استفاده کنند و از غذاهای سرد و خشک مانند گوشت قرمز، لبنیات و غذاهای فرآوری شده پرهیز کنند.
- تنظیم سبک زندگی: داشتن خواب کافی، ورزش منظم و کاهش استرس نیز در طب سنتی برای کاهش علائم میگرن مهم تلقی میشود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
همانطور که گفته شد، اگر با سردردهای بسیار شدید، نبضدار، همراه با تهوع و سرگیجه مواجه شدید و این علائم به حدی شدید باشند که قابلیت ادامه فعالیت روزمره را نداشته باشید، بهتر است به پزشک متخصص مراجعه کنید. همچنین، اگر تاکنون تشخیصی در مورد علت سردردتان دریافت نکردهاید و با سابقه خانوادگی میگرن روبرو هستید، مشاوره با پزشک نیز ضروری است.
بعلاوه، اگر سردردهای شما با علائم جدید و ناشناخته همراه شده باشند، مثلاً اگر دردهای شما با تغییرات در الگو، شدت یا مکان ظاهر شوند، اطلاع دهید. همچنین اگر دردهای سر شما تحت تأثیر قرار گرفته و با درمان خودکار مواجه شده باشید، لازم است به پزشک مراجعه کنید.
پزشک شما با انجام آزمایشهای لازم و گرفتن سوابق پزشکی، میتواند تشخیص صحیح را ارائه دهد و بر اساس شدت و نوع میگرن شما، برنامه درمانی مناسب را تنظیم کند. در نهایت، مشورت با پزشک بهترین راه برای تشخیص و درمان مناسب میگرن است.
نکات مهم
- پیشگیری از عوامل محرک: شناسایی و اجتناب از عواملی که میتوانند باعث بروز میگرن شوند، مانند استرس، کمخوابی، برخی غذاها و نوشیدنیها و تغییرات هورمونی، میتواند به کاهش تعداد و شدت حملات کمک کند.
- رژیم غذایی سالم: مصرف غذاهای سالم و مغذی و پرهیز از غذاهای فرآوری شده، چرب و شیرین میتواند به بهبود سلامت کلی و کاهش خطر ابتلا به میگرن کمک کند.
- ورزش منظم: ورزش منظم میتواند به کاهش استرس، بهبود کیفیت خواب و پیشگیری از حملات میگرن کمک کند.
در صورت عدم بهبود علائم با درمان خانگی میگرن، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
جمعبندی
میگرن، اختلالی شایع و طاقتفرسا که زندگی افراد را تحت تأثیر قرار میدهد. اگرچه درمان قطعی برای آن وجود ندارد، روشهای خانگی متعددی برای تسکین درد و پیشگیری از حملات وجود دارد. با این حال بهتر است پیش از مصرف هرگونه گیاه دارویی برای درمان خانگی میگرن، با پزشک خود مشورت نمایید.
بیشتر بخوانید: درمان خانگی اسهال
منابع: www.healthline.com - www.webmd.com