پزشک شهر - بیماری خراش گربه، که توسط باکتری Bartonella henselae ایجاد میشود، یک بیماری عفونی است که عمدتاً از طریق خراش یا گاز گرفتن از گربه منتقل میشود. این بیماری اغلب با علائم خفیف همراه است، اما میتواند در گروههای خاصی از افراد به مشکلات جدی سلامتی منجر شود. در این مطلب، به بررسی بیماری خراش گربه می پردازیم، لطفاً تا انتها با ما همراه باشید.
مجله سلامت پزشک شهر با ارائه مطالب، به شما در انتخاب بهترین راهکار برای سلامتی خود کمک میکند. اما فراموش نکنید که این اطلاعات صرفا جهت آگاهی است و جایگزین نظر پزشک معالج شما نیست. برای تشخیص و جراحی باید به پزشک مراجعه کنید.
بیماری خراش گربه چیست؟
بیماری خراش گربه، یا به طور علمی Cat Scratch Disease (CSD)، یک بیماری عفونی است که از گربه به انسان منتقل میشود. این بیماری بیشتر در گربههای تازه متولد شده یا بچهگربهها دیده میشود، و معمولاً دو هفته پس از خراش یا گاز گرفتن از گربه در بدن انسان ظاهر میشود.
اکثر موارد این بیماری بیخطر هستند و بدون نیاز به درمان خاصی بهبود مییابند، اما در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفتری دارند، ممکن است خطرناک باشد. بنابراین، در صورتی که علائم بیماری خراش گربه را تجربه میکنید، توصیه میشود به پزشک مراجعه کنید و روشهای درمانی را برای درمان این بیماری باکتریایی در خودتان و گربهتان جدی بگیرید.
علائم خراش در گربه های خانگی
بیماری خراش گربه، که توسط باکتری Bartonella henselae ایجاد میشود، میتواند به صورت مختلف در گربهها و انسانها ظاهر شود. علائم و نشانههای این بیماری شامل پاپول کوچک، بدون درد و قرمزی در محل ورود، که ممکن است بعداً پوسته شود، و همچنین تورم غدد لنفاوی نزدیک محل عفونت است که در عرض دو هفته پس از عفونت رخ میدهد. این تورم ممکن است همراه با علائمی از جمله تب، خستگی، سردرد و از دست دادن اشتها باشد. در موارد نادر، عوارض جدیتری مانند آنسفالوپاتی یا هپاتیت گرانولوماتوز نیز ممکن است رخ دهد. برای درمان مناسب و تشخیص دقیق، توصیه میشود به پزشک مراجعه کرده و راهنماییهای لازم را از او دریافت کنید.
علائم در گربه ها
علائم بیماری خراش گربه در خود گربهها نمایانگر این موضوع نمیباشد که آیا گربه آلوده به باکتری Bartonella henselae است یا خیر. در موارد نادر، گربههای آلوده ممکن است علائمی مانند تب خفیف، بی حالی یا تورم غدد لنفاوی بزرگ را نشان دهند. با این حال، این علائم بسیار عمومی هستند و ممکن است ناشی از انواع دیگری از بیماریها باشند، بنابراین تشخیص خاص بدون آزمایش مناسب دشوار است.
علائم در انسان ها
بیماری خراش گربه میتواند در انسان باعث ظهور طیف گستردهای از علائم شود که شدت آنها متفاوت است. دوره کمون - یعنی زمانی که از عفونت گرفتن تا ظهور اولین علائم - معمولاً بین چند روز تا دو هفته است.
علائم عفونت در محل معمولاً با یک ناحیه قرمز و متورم در محل خراش یا نیش شروع میشود که ممکن است به یک پاپول یا پوسچول کوچک تبدیل شود. این عفونت اغلب بدون درد است و میتواند پوسته پوسته شده و خود به خود بهبود یابد.
تورم غدد لنفاوی در نزدیکی محل عفونت نیز از علائم قابل توجه است که معمولاً یک تا سه هفته پس از عفونت رخ میدهد و میتواند دردناک باشد.
علاوه بر این، بسیاری از افراد علائم کلی بیماری را تجربه میکنند که میتواند شامل تب، خستگی، سردرد و احساس کلی ناخوشی باشد. در برخی موارد، کاهش اشتها و کاهش وزن نیز ممکن است رخ دهد.
بیماری خراش گربه میتواند منجر به عوارض جدیتری نیز شود، مانند اندوکاردیت باکتریایی، آنسفالوپاتی یا مشکلات عصبی. در صورت عدم درمان، در موارد بسیار نادر، میتواند به وضعیتی تهدید کننده زندگی منجر شود.
شدت و نوع علائم در بیماری خراش گربه میتواند به عوامل مختلفی از جمله سن و وضعیت ایمنی فرد مبتلا بستگی داشته باشد، بنابراین دانستن علائم و اقدامات پیشگیرانه بسیار مهم است.
از طرفی، پیشگیری از بیماری خراش گربه نیز از اهمیت بالایی برخوردار است، که از طریق کنترل کک در گربهها و اجتناب از خراش و گاز گرفتن، میتوان خطر عفونت را به حداقل رساند.
علل ایجاد خراش در گربه چیست؟
باتوجه به پیشرفت تکنولوژی، دانشمندان به این نتیجه رسیدهاند که یکی از عوامل اصلی مبتلا شدن به بیماری خراش گربه، وجود یک سری باکتریها در زیر ناخن گربهها است که در صورت خراش زدن پوست انسان، به راحتی منتقل میشوند.
اگر به این موضوع به روش علمی نگاه کنیم، باکتری داخلسلولی با نام بارتونلا هنسله یا Bartonella Henselae مسئول ایجاد بیماری است. این باکتری اغلب در بزاق گربهها یافت میشود و از طریق خراش یا گاز زدن توسط گربه به انسان منتقل میشود.
روشهای انتقال بیماری خراش گربه
- خراشیدگی: خراش ناشی از گربه حامل باکتری، روشی رایج برای انتقال بیماری است. این باکتری ممکن است در چنگال گربه وجود داشته باشد، به ویژه اگر گربه لیس بزند و سپس خود را خراش دهد.
- نیش: گاز گرفتن، به خصوص از بچهگربهها، میتواند عفونت را نیز منتقل کند، زیرا باکتری ممکن است در بزاق گربه وجود داشته باشد.
- بزاق: تماس بزاق گربه با زخمهای باز یا غشاهای مخاطی (مانند چشم، بینی، دهان) نیز میتواند منجر به انتقال شود. اگر گربه انسان را لیس بزند یا اگر بعد از نوازش گربه بدون شستن دستان خود چشمان خود را مالش دهید، ممکن است این اتفاق بیفتد.
شناخت این روشهای انتقال و اتخاذ اقدامات پیشگیری، مانند شستشوی دستها و اجتناب از تماس مستقیم با زخمهای گربه، برای جلوگیری از انتقال بیماری به انسانها بسیار حیاتی است.
انواع روش های درمان خراش در گربه ها چیست؟
درمان در گربه ها
درمان در گربهها معمولاً بر اساس شرایط سلامتی آنها تعیین میشود. اغلب گربههای آلوده به باکتری Bartonella henselae هیچ علامتی از بیماری نشان نمیدهند و بنابراین به درمان خاصی نیاز ندارند. اما در صورت وجود مشکلات سلامتی دیگری که ممکن است باعث بدتر شدن عفونت شوند، درمان لازم است.
- آنتی بیوتیکها: تصمیم برای استفاده از آنتی بیوتیک باید بر اساس ارزیابی کامل دامپزشکی گرفته شود. ممکن است آنتیبیوتیکهایی مانند داکسیسایکلین یا آزیترومایسین در موارد خاص مورد استفاده قرار گیرند، اما اثربخشی آنها در گربههای بدون علامت مورد بحث قرار میگیرد زیرا معمولاً هیچ نشانهای از بیماری در آنها مشاهده نمیشود و باکتری ممکن است حتی پس از درمان در بدن باقی بماند.
- اقدامات پیشگیرانه: مهمترین اقدام برای کنترل بیماری خراش گربه پیشگیری است. این شامل بهکارگیری اقداماتی برای مبارزه با ککها است که نقش مهمی در انتقال باکتری دارند. بنابراین انجام درمانهای پیشگیرانه منظم برای کک بسیار حیاتی است.
درمان در انسان
درمان در انسان به منظور تسکین علائم و جلوگیری از عوارض، به ویژه در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، انجام میشود.
- درمان موضعی: برای عفونتهای معمولی، درمان ممکن است به منظور تسکین علائم موضعی ناشی از خراش یا گاز گرفتن باشد. این میتواند شامل اعمال گرما در مناطق آسیب دیده و مصرف مسکن باشد.
- آنتی بیوتیکها: در موارد شدیدتر یا در بیماران پرخطر، ممکن است آنتی بیوتیک برای مبارزه با عفونت تجویز شود. آزیترومایسین اغلب به دلیل اثربخشی و مدت درمان کوتاه انتخاب میشود. بسته به شدت علائم و وضعیت سلامت فردی بیمار، گزینههای دیگر ممکن است شامل داکسیسایکلین یا سیپروفلوکساسین باشند.
- درمان عوارض: در موارد نادر، بیماری خراش گربه میتواند منجر به عوارض جدیتری مانند اندوکاردیت باکتریایی یا بیماری عصبی شود. این شرایط نیاز به درمان پزشکی تخصصی دارند که با همکاری نزدیک با متخصصان مناسب انجام میشود.
در حالی که درمان بیماری خراش گربه در گربهها به ندرت لازم است و عمدتاً بر اقدامات پیشگیرانه تمرکز دارد، درمان در انسان با هدف تسکین علائم و جلوگیری از عوارض انجام میشود. بهداشت خوب، اجتناب از خراش و گاز گرفتن توسط گربهها، و کنترل موثر کک روی حیوانات خانگی اقدامات مهمی برای به حداقل رساندن خطر عفونت برای افراد و حیوانات هستند.
عوارض بیماری خراش گربه
عوارض بیماری خراش گربه شامل یک سری مشکلات جدی میشود. پزشکان توضیح دادهاند که این بیماری میتواند منجر به اتفاقاتی مانند تشنج، آسیب به چشم، درد گلو، التهاب مغز، آسیب به عصبها، التهاب ملتحمه چشم همراه با تورم و التهاب غدد لنفاوی نزدیک به گوش، زخمهای پوستی، التهاب کبد و طحال، و حتی جنون شود. علاوه بر این، افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، مانند افراد مبتلا به ایدز یا دیابت، بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند و باید ویژهتر مراقبت شوند.
راه های پیشگیری از این بیماری چیست؟
برای پیشگیری از بیماری خراش گربه، میتوانید از روشهای زیر استفاده کنید:
- نگهداری بهداشتی از گربه: بهتر است گربه خود را به طور منظم به پزشک دامپزشک ببرید تا واکسیناسیونهای لازم را انجام دهید و بررسیهای بهداشتی را انجام دهید.
- کوتاه کردن ناخنهای گربه: با کوتاه کردن منظم ناخنهای گربه، خطر خراشیده شدن پوست شما کاهش مییابد.
- اجتناب از عصبانیت گربه: سعی کنید از عملیات یا وضعیتهایی که ممکن است گربه شما را عصبانی کنند، اجتناب کنید تا خطر خراشیدگی کاهش یابد.
- مراقبت از زخمها: در صورت خراشیدگی، محل زخم را به دقت تمیز کنید و آن را با یک حوله پاک خشک کنید. در صورت لزوم، به پزشک مراجعه کنید.
با رعایت این راهکارها و نگهداری منظم از گربه خود، میتوانید از ابتلا به بیماری خراش گربه جلوگیری کنید و سلامتی خود و حیوان خانگی خود را حفظ کنید.
جمع بندی
گربه ها حیوانات خانگی دوست داشتنی هستند، اما گاهی اوقات ممکن است به دلایل مختلف دچار خراش شوند. خراش در گربه های خانگی یک عارضه شایع است که به راحتی قابل درمان است. با تشخیص سریع و درمان مناسب، می توانید از عفونت و عوارض جانبی برای گربه خود جلوگیری کنید. تشخیص سریع و درمان مناسب این عارضه برای جلوگیری از عفونت و عوارض جانبی ضروری است.
بیشتر بخوانید: عفونت قارچی کرم حلقوی در حیوانات چیست؟ درمان، علل و علائم آن
منبع: www.cdc.gov