تنگی نفس یکی از اولین و آزاردهندهترین علائم بیماریهای قلبی است که معمولاً در اثر کاهش کارایی پمپاژ قلب و تجمع مایع در ریهها ایجاد میشود. این وضعیت میتواند فعالیت روزانه بیمار را محدود کرده و کیفیت زندگی را به شدت کاهش دهد. پزشکان معمولاً از ترکیبی از داروها برای کاهش فشار قلب، دفع مایعات اضافی و بهبود جریان خون استفاده میکنند. این داروها بهطور غیرمستقیم باعث کاهش تنگی نفس میشوند. در ادامه این مطلب از سایت پزشک شهر به بررسی انواع قرص تنگی نفس بیماران قلبی می پردازیم.
مجله سلامت پزشک شهر با ارائه مطالب، به شما در انتخاب بهترین راهکار برای سلامتی خود کمک میکند. اما فراموش نکنید که این اطلاعات صرفاً جهت آگاهی است و جایگزین نظر پزشک معالج شما نیست. برای تشخیص و جراحی باید به پزشک مراجعه کنید.
علل تنگی نفس در بیماران قلبی
در بیماران قلبی، چند مکانیسم همزمان میتوانند باعث تنگینفس شوند:
- کاهش توان بطن چپ باعث عقبنشینی خون به درون ریهها شده و «احتقان ریوی» ایجاد میکند.
- نارسایی قلبی میتواند منجر به کاهش جریان خون به عضلات تنفسی و ضعف آنها شود.
- افزایش فشار در عروق ریوی یا بطن راست میتواند تنفس را دشوار کند.
- مایع مازاد در بدن (ادم و انباشت مایع در ریهها) باعث کاهش ظرفیت تنفسی میگردد.
بنابراین، هدف درمانی، علاوه بر بهبود عملکرد قلب، تخلیه مایع مازاد، کاهش فشار در عروق و تقویت دستگاه تنفسی است.
بهترین قرص تنگی نفس بیماران قلبی
دیورتیکها (قرصهای مدر یا ادرارآور)
- مثال: فوروزماید (Furosemide)، بومتانید (Bumetanide)، اسپیرونولاکتون (Spironolactone)
- دیورتیکها از پرکاربردترین داروهای بیماران قلبی هستند که با افزایش دفع آب و نمک از طریق کلیهها، موجب کاهش حجم مایعات بدن و در نتیجه کاهش فشار بر قلب و ریهها میشوند.
- اثر اصلی: کاهش تجمع مایع در ریهها و بهبود نفس کشیدن.
- هشدار: مصرف بیش از حد ممکن است منجر به کمبود پتاسیم و کاهش فشار خون شود.
مهارکنندههای ACE (مهارکننده آنزیم مبدل آنژیوتانسین)
- مثال: انالاپریل (Enalapril)، کاپتوپریل (Captopril)، لیزینوپریل (Lisinopril)
- این داروها با گشاد کردن عروق خونی، بار کاری قلب را کاهش داده و سبب بهبود جریان خون میشوند. کاهش فشار بر قلب موجب کاهش تنگی نفس در بیماران مبتلا به نارسایی قلبی میگردد.
- اثر اصلی: افزایش توان پمپاژ قلب و کاهش فشار خون.
- نکته مهم: در برخی بیماران ممکن است سرفه خشک ایجاد کنند که باید به پزشک اطلاع داده شود.
بتابلاکرها (Beta Blockers)
- مثال: متوپرولول (Metoprolol)، کارودیلول (Carvedilol)، بیسوپرولول (Bisoprolol)
- بتابلاکرها سرعت ضربان قلب را کاهش میدهند و به عضله قلب اجازه استراحت میدهند تا اکسیژن بیشتری در اختیار بدن قرار گیرد. در نتیجه، تنگی نفس ناشی از استرس یا فعالیت در بیماران قلبی کاهش مییابد.
- اثر اصلی: کاهش بار قلبی و تنظیم ریتم قلب.
- هشدار: در بیماران مبتلا به آسم یا برونشیت مزمن باید با احتیاط مصرف شود.
نیتراتها (Nitrates)
- مثال: نیتروگلیسیرین، ایزوسورباید دینیترات (Isosorbide dinitrate)
- نیتراتها با گشاد کردن عروق خونی، جریان خون را به قلب بهبود میبخشند و فشار داخل قفسه سینه را کاهش میدهند. این داروها در بیماران با درد قفسه سینه یا تنگی نفس حاد بسیار مفید هستند.
- اثر اصلی: بهبود خونرسانی به عضله قلب و کاهش احساس فشار در قفسه سینه.
- نکته: باید در حالت نشسته مصرف شوند تا از سرگیجه یا افت فشار ناگهانی جلوگیری شود.
در کنار مصرف دارو، معاینه و پیگیری منظم توسط بهترین دکتر متخصص ریه در شیراز برای کنترل علائم و جلوگیری از عوارض تنفسی ضروری است.
دیگوکسین (Digoxin)
- دیگوکسین یکی از داروهای کلاسیک در درمان نارسایی قلبی است که با تقویت انقباض عضله قلب باعث افزایش بازده پمپاژ خون میشود.
- اثر اصلی: افزایش قدرت ضربان قلب و کاهش احساس تنگی نفس.
- هشدار: مصرف بیش از حد آن میتواند خطرناک و حتی سمی باشد؛ بنابراین دوز آن باید دقیقاً طبق تجویز پزشک مصرف شود.
داروهای جدید نارسایی قلبی (مانند ساکوبیتریل/والسارتان)
- در سالهای اخیر، داروهایی مانند ساکوبیتریل/والسارتان (Entresto) معرفی شدهاند که با تأثیر دوگانه در گشادسازی عروق و بهبود عملکرد قلب، باعث کاهش چشمگیر علائم تنگی نفس در بیماران مزمن قلبی میشوند.
- اثر اصلی: افزایش بازده قلب و بهبود اکسیژنرسانی بدن.
- نکته: معمولاً جایگزین مهارکنندههای ACE یا ARB در بیماران با نارسایی پیشرفته میشود.
در صورتی که تنگی نفس شما با اضطراب یا استرس تشدید میشود، پیشنهاد میکنیم مطلب قرص پروپرانول برای کاهش استرس را هم مطالعه کنید.
نقش مکمل ها و اصلاح سبک زندگی
در کنار مصرف دارو، رعایت توصیههای زیر به کاهش تنگی نفس کمک میکند:
- کاهش مصرف نمک و مایعات اضافی
- ترک سیگار و الکل
- انجام ورزشهای سبک با نظر پزشک
- کنترل وزن و فشار خون
- مصرف منظم داروها طبق دستور پزشک
هشدارهای مهم
- هیچ دارویی نباید خودسرانه قطع یا جایگزین شود.
- در صورت بروز علائم مانند ورم شدید پا، افزایش تنگی نفس یا درد قفسه سینه باید فوراً به متخصص قلب و عروق در شیراز مراجعه شود.
- مصرف همزمان برخی داروهای قلبی با داروهای فشار خون، دیابت یا ضدافسردگی ممکن است تداخل داشته باشد.
جمع بندی قرص تنگی نفس بیماران قلبی
قرصهای تنگی نفس در بیماران قلبی تنها برای تسکین علامت نیستند، بلکه با بهبود عملکرد قلب، از پیشرفت بیماری جلوگیری میکنند. ترکیب دارویی مناسب باید بر اساس شرایط بیمار، نوع بیماری قلبی و سابقه پزشکی توسط پزشک متخصص تجویز شود. رعایت دقیق دستورات دارویی و سبک زندگی سالم، کلید اصلی کنترل تنگی نفس و بهبود کیفیت زندگی بیماران قلبی است.
منبع:
