پزشک شهر - بوتاکس، که با نام تجاری "بوتولینوم توکسین نوع A" نیز شناخته میشود، یک داروی محبوب برای جوانسازی پوست است. این سم عصبی تصفیه شده، میتواند به طور موقت فعالیت عضلات صورت را فلج کند و از ایجاد چین و چروکهای ظریف جلوگیری کند. در این مطلب از سایت پزشک شهر، به بررسی کامل تزریق بوتاکس، از جمله نحوه تزریق بوتاکس، مراحل انجام، مزایا، معایب، عوارض جانبی و موارد منع مصرف آن میپردازیم.
مجله سلامت پزشک شهر با ارائه مطالب، به شما در انتخاب بهترین راهکار برای سلامتی خود کمک میکند. اما فراموش نکنید که این اطلاعات صرفا جهت آگاهی است و جایگزین نظر پزشک معالج شما نیست. برای تشخیص و جراحی باید به پزشک مراجعه کنید.
بوتاکس چیست؟
بوتاکس نوعی سم تغییر یافته است که از باکتری Clostridium botulinum نوع A به دست میآید. این باکتری به طور معمول عامل مسمومیت غذایی است، اما با تغییر ساختار، ساختار بوتوکس به وجود آمده است که دارای فواید دارویی گستردهای است. بوتوکس در واقع نام تجاری این دارو است که توسط شرکت آلرگان آمریکا تولید میشود. در سایر کشورها، این دارو با نامهای دیگری مانند دیسپورت شناخته میشود که توسط شرکت Ipsen انگلیس تولید میشود و تأیید FDA را دارد.
بوتاکس چگونه عمل میکند؟
بوتاکس با مسدود کردن سیگنالهای عصبی که به عضلات صورت ارسال میشوند، عمل میکند. این امر باعث فلج شدن موقت عضلات و کاهش حرکت آنها میشود. در نتیجه، عضلات کمتر منقبض شده و چین و چروکهای ظریف، به خصوص در نواحی پیشانی، بین دو ابرو و اطراف چشم، صاف میشوند.
تزریق بوتاکس چگونه انجام می شود؟
برای نحوه تزریق بوتاکس، زمان لازم برای هر ناحیه حدوداً 10 دقیقه است و معمولاً نیازی به بی حسی ندارد. اگرچه ممکن است قبل از تزریق، 20 تا 30 دقیقه از پماد بی حسی کننده موضعی استفاده شود تا مراحل راحتتر برای بیمار کند.
تزریق بوتاکس با سوزنهای بسیار نازک (مانند سرنگ انسولین) انجام میشود و بهطور کلی با درد کمی همراه است. تعداد واحدهای بوتاکس مورد نیاز بسته به شدت چین و چروک و نواحی مختلف صورت متفاوت است و به صورت زیر تقسیم بندی میشود:
- پیشانی (خطوط افقی چین و چروک پیشانی): 10-30 واحد
- بین ابروها یا خط اخم: 10-25 واحد
- بالای ابروها (لیفت ابرو): 2-5 واحد برای هر طرف
- دور چشم (چروکهای کنار چشم): 5-15 واحد برای هر طرف
- روی بینی (چین و چروک در ناحیه بینی): 5-10 واحد برای هر طرف
- دور دهان (چروکهای لب): 3-6 واحد برای هر طرف
- چانه (چین و چروک در ناحیه چانه): 2-6 واحد برای هر طرف
این مقادیر متوسط بوده و ممکن است بسته به نیاز و وضعیت خاص هر فرد، متغیر باشد. مهم است که تزریقات بوتاکس توسط یک پزشک متخصص و آموزشدیده انجام شود تا نتایج بهتر و بدون عوارض جانبی ناخواسته به دست آید.
نواحی مختلف و نحوه تزریق بوتاکس
تزریق بوتاکس در نواحی مختلف صورت و بدن میتواند با توجه به شدت چین و چروکها و نیازهای مختلف درمانی انجام شود. در زیر به برخی از نواحی و کاربردهای رایج بوتاکس اشاره میشود:
پیشانی:
تزریق بوتاکس در پیشانی برای درمان چین و چروکهای افقی و خطوط اخم بسیار مشهور است. بوتاکس با فلج کردن و کاهش تحرک عضلات پیشانی، باعث رفع چین و چروکها و بهبود ظاهر پیشانی میشود. همچنین، بوتاکس پیشانی میتواند به کاهش سردردهای میگرنی و تعریق بیش از حد این ناحیه کمک کند.
اطراف چشم:
ناحیه اطراف چشمها از جمله نواحی است که با افزایش سن دچار چین و چروک میشود. تزریق بوتاکس در این ناحیه (حدود 5-15 واحد برای هر چشم) میتواند به کاهش چین و چروکها و بهبود ظاهر اطراف چشم کمک کند.
بالا کشیدن ابرو:
بوتاکس با شل کردن عضلاتی که ابروها را به پایین میکشند، میتواند به بالا کشیدن ابروها کمک کند. تزریق بوتاکس به عضلات اخم و کنار ابرو باعث شل شدن این عضلات و بالا رفتن ابروها میشود، که باعث بهبود ظاهر و کاهش خطوط اخم میشود.
کاهش تعریق زیر بغل:
تزریق بوتاکس به غدد تعریق زیر بغل، کف دستها، پاها یا سایر قسمتهای بدن میتواند تعریق شدید را کاهش دهد. بوتاکس با مسدود کردن سیگنالهای عصبی که باعث تعریق میشوند، این مشکل را حل میکند. این روش سریع است و نیاز به بیحسی ندارد. این درمان معمولاً به عنوان آخرین مرحله برای تعریق شدید استفاده میشود، پس از امتحان کردن روشهای غیرتهاجمی مانند لباسهای ضد عرق و داروهای ضد تعریق.
دیستونی گردن و بلفارواسپاسم:
بوتاکس میتواند برای درمان مشکلاتی مانند دیستونی گردن (اسپاسم عضلات گردن) و بلفارواسپاسم (انقباض غیر ارادی پلکها) استفاده شود. تزریق به عضلات خاص در این نواحی باعث شل شدن و کاهش اسپاسمها میشود.
تزریق بوتاکس چند مرحله انجام میشود؟
پس از انجام تزریق، ممکن است بین 1 تا 4 روز عوارض خفیف و غیر جدی ظاهر شوند. مدت و شدت این عوارض بسته به نوع بوتاکس استفاده شده و واکنش بدن هر فرد متفاوت است. مراحل انجام بوتاکس به شرح زیر است:
- علامتگذاری نواحی تزریق: پزشک متخصص ابتدا نواحی مورد نظر برای تزریق بوتاکس را علامتگذاری میکند تا دقیقاً مشخص باشد که سم بوتولینوم به کدام عضلات تزریق شود.
- بیحس کردن موضع: پس از علامتگذاری، پزشک ممکن است آن ناحیه را به طور موقت بیحس کند. این مرحله ممکن است با استفاده از پماد بیحسی موضعی انجام شود تا از هرگونه ناراحتی در حین تزریق جلوگیری شود.
- تزریق بوتاکس: پس از بیحس شدن ناحیه، پزشک با استفاده از آمپول ویژهای که سوزن بسیار ریز و نازکی دارد، سم بوتولینوم را به عضلات آن بخش تزریق میکند. تعداد و مقدار تزریق به نیاز هر فرد و شدت چین و چروکها بستگی دارد.
- مراقبتهای پس از تزریق: پس از تزریق، ممکن است کبودی در نواحی تزریق ظاهر شود. برای جلوگیری از افزایش کبودی و بهبود سریعتر، پزشک ممکن است به بیمار توصیه کند که به مدت یک تا چند روز از مصرف نوشیدنیهای الکلی و انجام فعالیتهای بدنی سنگین خودداری کند.
- نتایج تزریق: نتایج تزریق بوتاکس معمولاً بین 1 تا 2 هفته به بیشترین حد خود میرسند و چین و چروکها کاهش مییابند. در این مدت، عضلات تزریق شده به تدریج ضعیف میشوند و پوست صافتر و جوانتر به نظر میرسد.
تزریق بوتاکس هر چند مدت یکبار مجاز است؟
تزریق بوتاکس نیاز به تمدید دورهای دارد، زیرا اثرات آن دائمی نیستند. به طور معمول، اثرات بوتاکس بین 4 تا 6 ماه ماندگاری دارند و پس از این مدت نیاز به تزریق مجدد خواهند داشت. برای جلوگیری از مقاومت بدن نسبت به بوتاکس، حداقل فاصله بین دو تزریق باید 3 ماه باشد. برخی پزشکان توصیه میکنند که تزریق بوتاکس به یک یا نهایت دو بار در سال محدود شود تا علاوه بر کاهش عوارض جانبی، بدن نسبت به بوتاکس مقاومت نشان ندهد و بتوان نتایج مطلوبتری از این روش به دست آورد. پزشک متخصص با توجه به عوامل مختلفی مانند سن، متابولیسم بدن و شدت چین و چروکها، بهترین زمانبندی برای تمدید بوتاکس را تعیین میکند. توجه به توصیههای پزشک میتواند به حفظ نتایج بهتر و جلوگیری از عوارض احتمالی کمک کند.
جمع بندی نحوه تزریق بوتاکس
تزریق بوتاکس میتواند یک روش موثر برای جوانسازی پوست و کاهش چین و چروکهای ظریف باشد. با این حال، مهم است که قبل از تزریق، نحوه تزریق بوتاکس، مزایا، معایب و خطرات را به دقت در نظر بگیرید. همچنین، انتخاب یک پزشک متخصص و مجرب برای انجام تزریق بسیار مهم است.
بیشتر بخوانید: تزریق بوتاکس چه عوارضی دارد؟ 5 عوارض مرگبار و جبران ناپذیر
منبع: www.mayoclinic.org