تخمک گذاری فرآیندی است که طی آن تخمک بالغ از تخمدان آزاد شده و آماده باروری میشود. این فرآیند نقش مهمی در بارداری دارد و زمان دقیق آن برای زوج‌هایی که قصد بارداری دارند، بسیار مهم است. درد تخمدان یکی از علائم احتمالی تخمک گذاری است، اما سؤالی که برای بسیاری از خانم‌ها پیش می‌آید این است که چقدر بعد از این درد، تخمک آزاد میشود؟ در این مطلب به این سؤال و سایر نکات مرتبط با تخمک گذاری پاسخ می‌دهیم.
مجله سلامت پزشک شهر با ارائه مطالب، به شما در انتخاب بهترین راهکار برای سلامتی خود کمک می‌کند. اما فراموش نکنید که این اطلاعات صرفا جهت آگاهی است و جایگزین نظر پزشک معالج شما نیست. برای تشخیص و جراحی باید به پزشک مراجعه کنید.
تخمک گذاری چیست؟
تخمک‌گذاری فرآیندی طبیعی در بدن زنان است که طی آن یک تخمک بالغ از تخمدان آزاد شده و از طریق لوله‌های فالوپ به سمت رحم حرکت می‌کند. در صورت وجود اسپرم، احتمال باروری و بارداری افزایش می‌یابد. این مرحله معمولاً در میانه‌ی چرخه‌ی قاعدگی رخ می‌دهد و نقش اساسی در تولیدمثل دارد.
درد ناشی از تخمک گذاری چه زمانی احساس میشود؟
آیا فرآیند تخمک‌گذاری می‌تواند با درد همراه باشد؟ بله، این عارضه ممکن است بیش از 40 درصد از زنانی را که در سال‌های باروری خود قرار دارند، تحت تأثیر قرار دهد و حتی احتمال دارد هر ماه تکرار شود. اما سؤال اصلی اینجاست که درد تخمک‌گذاری از چه زمانی آغاز میشود و چه مدت ادامه دارد؟ معمولاً این درد در حوالی روز چهاردهم چرخه قاعدگی، هم‌زمان با آزاد شدن تخمک از تخمدان، بروز می‌کند. برخلاف دردهای ناشی از قاعدگی، این نوع درد که در میانه‌ی چرخه رخ می‌دهد، به درد میان‌دوره‌ای نیز شهرت دارد.
دلایل درد تخمک گذاری
درد تخمک‌گذاری معمولاً به دلیل تغییراتی که در تخمدان رخ می‌دهد، احساس میشود. پیش از آزاد شدن تخمک، رشد فولیکول باعث کشیدگی دیواره تخمدان شده و در برخی از زنان این کشش همراه با درد خواهد بود. علاوه بر این، مایع یا خون آزادشده از فولیکول پاره شده می‌تواند صفاق (پوشش داخلی شکم) را تحریک کرده و احساس درد را تشدید کند. در اکثر موارد، این درد خفیف و گذرا بوده و نشانه‌ای از یک تخمک‌گذاری موفق محسوب میشود. بااین‌حال، برخی از زنان این درد را تجربه نمی‌کنند.
در صورتی که پس از چند ماه تلاش بارداری اتفاق نیفتد، مراجعه به متخصص زنان و زایمان در شیراز ضروری است تا علت بررسی و راهکارهای لازم ارائه شود.
دردهای غیر مرتبط با تخمک گذاری
گاهی اوقات، دردهای میان‌دوره‌ای ارتباطی با فرآیند تخمک‌گذاری ندارند و ممکن است ناشی از مشکلات دیگری باشند، ازجمله:
- کیست تخمدان
- اندومتریوز
- عفونت لوله‌های رحمی
- سیستیت بینابینی (التهاب مثانه)
- سندرم روده تحریک‌پذیر
- دردهای عضلانی و فاسیال
- آسیب‌های عصبی
در صورت شدید شدن یا تکرار دردهای میان‌دوره‌ای، مراجعه به پزشک برای بررسی دقیق و تشخیص علت ضروری است.
علائم و نشانه های تخمک گذاری
- درد در ناحیه تخمدان: برخی از زنان هنگام تخمک‌گذاری دچار درد خفیف تا متوسط در قسمت پایین شکم می‌شوند. این درد معمولاً در یک سمت بدن، هم‌جهت با تخمدانی که تخمک از آن آزاد میشود، احساس شده و می‌تواند از چند دقیقه تا چند ساعت ادامه یابد.
- تغییر در ترشحات دهانه رحم: در این دوره، ترشحات دهانه رحم شفاف، کشدار و مشابه سفیده تخم‌مرغ می‌شوند که نشان‌دهنده‌ی افزایش احتمال باروری است.
- افزایش دمای پایه بدن: پس از تخمک‌گذاری، دمای پایه بدن (دمای بدن در حالت استراحت) کمی افزایش می‌یابد که می‌تواند نشانه‌ای از ورود به دوره‌ی باروری باشد.
- استفاده از تست‌های تخمک‌گذاری: کیت‌های خانگی تشخیص تخمک‌گذاری با اندازه‌گیری افزایش هورمون LH (هورمون لوتئینه‌کننده)، که درست قبل از تخمک‌گذاری ترشح میشود، می‌توانند به شناسایی دقیق این دوره کمک کنند.
چه زمانی تخمک آزاد میشود؟
تخمک‌گذاری معمولاً در طی 24 تا 36 ساعت پس از افزایش سطح هورمون LH صورت می‌گیرد. این افزایش هورمونی معمولاً 12 تا 24 ساعت قبل از وقوع درد تخمدان اتفاق می‌افتد. به طور کلی، می‌توان گفت که تخمک در فاصله زمانی 12 تا 36 ساعت پس از احساس درد تخمدان آزاد میشود.
عوامل تأثیرگذار بر تخمک‌گذاری
- طول دوره قاعدگی: مدت زمان دوره قاعدگی در هر زن می‌تواند متفاوت باشد. معمولاً تخمک‌گذاری در وسط دوره قاعدگی اتفاق می‌افتد. به عنوان مثال، در یک چرخه 28 روزه، تخمک‌گذاری در روز 14 رخ می‌دهد.
- استرس: استرس می‌تواند فرآیند تخمک‌گذاری را تحت تأثیر قرار دهد و باعث تأخیر یا حتی عدم تخمک‌گذاری گردد.
- تغذیه: رژیم غذایی نامناسب و کمبود برخی از ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌تواند عملکرد تخمدان‌ها و تخمک‌گذاری را مختل کند.
- مشکلات بهداشتی: برخی بیماری‌ها همچون سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) می‌توانند بر روند تخمک‌گذاری تأثیر منفی بگذارند.
نکات کلیدی برای بارداری
- تشخیص زمان تخمک‌گذاری: دانستن زمان دقیق تخمک‌گذاری نقش مهمی در افزایش احتمال بارداری دارد. روش‌هایی مانند استفاده از کیت‌های تشخیص تخمک‌گذاری، بررسی تغییرات ترشحات دهانه رحم و اندازه‌گیری دمای پایه بدن می‌توانند در تعیین این زمان کمک‌کننده باشند.
- داشتن رابطه زناشویی در زمان مناسب: احتمال بارداری زمانی بیشتر است که رابطه جنسی در حوالی تخمک‌گذاری انجام شود، زیرا در این بازه، تخمک آمادگی بیشتری برای لقاح دارد.
جمع بندی
درد تخمدان می‌تواند یکی از علائم احتمالی تخمک گذاری باشد، اما زمان دقیق آزاد شدن تخمک پس از آن ممکن است متفاوت باشد. به طور کلی، تخمک حدود 12 تا 36 ساعت پس از درد تخمدان آزاد میشود. برای افزایش شانس بارداری، مهم است که زمان دقیق تخمک گذاری را بدانید و در حوالی آن زمان، رابطه جنسی داشته باشید.
مهم: این مقاله صرفاً جهت اطلاع‌رسانی است و نباید به عنوان جایگزینی برای مشاوره پزشکی در نظر گرفته شود. قبل از هرگونه اقدام درمانی، حتماً با پزشک متخصص مشورت کنید.
