سرطان یکی از وخیم ترین بیماری ها در سراسر دنیا است که البته با توجه به پیشرفت تکنولوژی و داروهای حاضر تا حد زیادی قابل درمان است. غده های سرطانی امکان دارد در هر کجای بدن ظاهر شود. در این مقاله قصد داریم راجب علائم سرطان کبد صحبت کنیم. با ما همراه باشید تا از نشانه های خاموش این بیماری مطلع شوید.
سرطان کبد چیست؟
کبد یکی از اندام های مهم بدن انسان است و از لحاظ اندازه نیز قسمت بزرگی از بدن را تشکیل می دهد. کبد وظایف گوناگونی از جمله تصفیه خون را بر عهده دارد. هنگامی که سلول های کبدی رشد سریع و بیش از حد داشته باشند این رشد جدید و سلول های به وجود آمده، به تومور تبدیل شده و در این حالت است که می گوییم سرطان کبد به وجود آمده است. در دنیا میزان پیشرفت این بیماری در آمریکایی های آسیایی تبار و نیز جزایر اقیانوس آرام بیشتر از سایر نقاط دنیا می باشد. همچنین سفید پوستان، کمترین میزان ابتلا به این نوع سرطان را دارند. چاقی بیش از حد نیز ممکن است به سرطان کبد منجر شود.
تفاوت علائم سرطان کبد در کودکان و بزرگسالان
تفاوت علائم سرطان کبد در کودکان و بزرگسالان به دلیل تفاوت نوع سرطان و واکنش بدن در هر گروه سنی متفاوت است. در کودکان، شایع‌ترین نوع سرطان کبد «هپاتوبلاستوما» است که معمولاً قبل از ۳ سالگی بروز می‌کند و ممکن است با علائمی مانند بزرگ شدن شکم، کاهش اشتها، تب، یا وجود یک توده قابل لمس در شکم همراه باشد. در حالی که در بزرگسالان، «کارسینوم هپاتوسلولار» رایج‌تر است و اغلب با علائمی مانند درد در قسمت راست بالای شکم، کاهش وزن شدید، زردی پوست و چشم‌ها (یرقان)، خستگی مفرط و تهوع بروز می‌کند. همچنین در بزرگسالان، سابقه بیماری‌های مزمن کبدی مانند هپاتیت یا سیروز معمولاً زمینه‌ساز بروز سرطان کبد است، اما در کودکان، این پیش‌زمینه‌ها کمتر دیده می‌شود. بنابراین شناخت تفاوت این علائم به تشخیص سریع‌تر و دقیق‌تر بیماری کمک زیادی می‌کند.
علائم سرطان کبد چیست؟
سرطان کبد علایم اولیه ای دارد که به آنها اشاره می کنیم:
- درد در ناحیه بالای شکم و در سمت راست
- بزرگ شدن کبد که "هپاتو مگالی" نام دارد.
- زرد شدن پوست و چشم ها
- خستگی و ضعف عمومی بدن
- بالاخره یرقان که باعث زردی بدن می گردد
- از دست دادن وزن بی دلیل
علائم ثانویه سرطان کبد
سرطان کبد علائم ثانویه ای دارد که عبارتند از:
- حالت تهوع و استفراغ
- خستگی مفرط و ضعف عمومی بدن
- بزرگی کبد
- کاهش وزن شدید
- کاهش اشتها و احساس سیر بودن
- بالاخره بزرگی طحال
کاهش آنزیم های کبدی نیز ممکن است یکی از علائم این بیماری باشد که باید سریعا به پزشک مراجعه کیند.
علت سرطان کبد در کودکان چیست؟
اگر بخواهیم خیلی واضح در مورد این موضوع صحبت کنیم باید بگوییم که علت مشخصی برای سرطان کبد کودکان وجود ندارد؛ اما کودکانی که بیماری های زمینه ای مثل هپاتیت B دارند بهتر است به طور متوالی آزمایشات مربوطه را انجام دهند و به دکتر گوارش و کبد در شیراز مراجعه کنید.
شایع ترین نوع سرطان کبد در کودکان، هپاتوسلولار کارسینوم (HCC) است. HCC از سلول های کبدی ایجاد می شود. سایر انواع سرطان کبد در کودکان عبارتند از:
- آدنوکارسینوم کبد
- گلیومای کبدی
- سارکوما کبد
علائم سرطان کبد در آزمایش خون
آزمایش خون می تواند برای تشخیص سرطان کبد و همچنین برای ارزیابی عملکرد کبد استفاده شود. برخی از علائمی که ممکن است در آزمایش خون افراد مبتلا به سرطان کبد مشاهده شود عبارتند از:
- سطح بالای آلفا فتوپروتئین (AFP): AFP پروتئینی است که توسط جنین تولید می شود. سطح بالای AFP در بزرگسالان می تواند نشان دهنده سرطان کبد باشد.
- سطح بالای آنزیم های کبدی: آنزیم های کبدی در سلول های کبد یافت می شوند. هنگامی که سلول های کبد آسیب می بینند، آنزیم های کبدی به جریان خون آزاد می شوند. سطح بالای آنزیم های کبدی می تواند نشان دهنده آسیب کبد، از جمله سرطان کبد باشد.
- بیلی روبین بالا: بیلی روبین ماده ای زرد رنگ است که از تجزیه گلبول های قرمز خون ایجاد می شود. سطح بالای بیلی روبین می تواند نشان دهنده انسداد مجاری صفراوی یا آسیب کبد باشد.
- کاهش تعداد گلبول های قرمز خون: کم خونی می تواند ناشی از خونریزی داخلی یا سوء تغذیه باشد که هر دو می توانند از علائم سرطان کبد باشند.
- کاهش تعداد پلاکت ها: پلاکت ها سلول های خونی هستند که به لخته شدن خون کمک می کنند. تعداد کم پلاکت ها می تواند خطر خونریزی را افزایش دهد.
توجه: همه افراد مبتلا به سرطان کبد همه این علائم را تجربه نخواهند کرد. همچنین، این علائم می توانند ناشی از سایر بیماری ها نیز باشند. اگر هر یک از این علائم را تجربه می کنید، باید به پزشک مراجعه کنید تا علت آن مشخص شود.
روش های تشخیص سرطان کبد
برای تشخیص سرطان کبد در ابتدا باید سونوگرافی را انجام داد که اولین روش در این مورد است، اما برای اطمینان بیشتر باید آزمایش آ پی اف را انجام دهیم که توسط این آزمایش میزان "آلفا -فتو پروتئین" تعیین می گردد. همچنین آنژیوگرافی از کبد نیز از راه های تشخیص سرطان کبد می باشد.
آزمایشات مختلفی برای تشخیص سرطان کبد وجود دارد. این آزمایشات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- آزمایش خون
- تصویربرداری پزشکی
- بیوپسی کبد
روش های درمان سرطان کبد
برای درمان سرطان کبد، پزشکان در وهله اول از داروهای مرتبط استفاده می کنند و در صورتی که بیمار بهبودی پیدا نکرد از جراحی کبد استفاده می شود که بهترین روش است. البته راه های دیگری نیز برای درمان سرطان کبد وجود دارد از جمله تزریق الکل به داخل تومور کبدی که باعث خشک شدن تومور می گردد و بالاخره راهکار آخر اینکه از طریق امواج رادیویی، شیمی درمانی سلول های سرطانی را تخریب می کنند.
کلام آخر
باید بدانید که سرطان کبد قابل پیشگیری بوده و با تغذیه صحیح و عادات سالم و درست در زندگی می توان از وقوع آن جلوگیری کرد.
